Polonyalı katolik bir rahip olan Kopernik 1473 – 1543 yıllarında yaşamış astronomi, matematik gibi bilim dallarıyla ilgilenen bir bilim insanıdır. Babası tüccar annesi de varlıklı sayılabilecek bir ailenin kızıydı. Üç kardeşi vardı. Kardeşlerinden ikisi rahip ve rahibe idi. Kopernik içlerinden en küçük olanıydı. Diğer kız kardeş ise Thorn valisi ile evliydi.
Kopernik Cracow, Bologna, Padua ve Ferrara üniversitelerinde teoloji, hukuk ve tıp öğrenimi gördü, eğitimini tamamladıktan sonra Frauenburg Katedraline papaz olarak atandı. Bütün bu aldığı eğitimlere rağmen asıl ilgi duyduğu alan astronomiydi. İtalya’da olduğu sıralarda orada tanıştığı astronom Domenico Maria Novara da Ferrara’nın asistanlığını yaptı.
Kopernik, Ptolemaios’un (Batlamyus) aksine Güneş merkezli gök sistemi fikrini ortaya attı. Bu gök sisteminde Güneş’in evrenin merkezi olduğu yer’in ise Güneş’in etrafında döndüğü argümanını savundu. Bütün bunları ölümünden kısa bir süre önce yayınladığı “Gök Kürelerin Hareketi” Kitabında detaylarıyla açıklamıştır. Bu kitaba göre;
- “Yer’in ve gezegenlerin Güneş etrafında dairesel yörüngelerde sabit hızlarla dolanırlar
- “Ay ise dolanmasını Yer çevresinde sürdürmekte. Gece ve gündüz Yer’in kendi etrafında dönüşünden, mevsimler ise Güneş çevresindeki dolanımından meydana gelmekte.
- Evren küreseldir.
- Yer küreseldir.
- Gök cisimlerinin hareketi dairesel, muntazam ve sonsuzdur.
- Yer de dahil olmak üzere bütün gezegenler Güneş’i merkeze alarak dolanırlar.
Tahmin edebileceğiniz gibi Kopernik’in bu görüşleri bazı çevreler tarafından hoş karşılanmadı. Başta Protestanlar olmak üzere dini çevrelerin tepkisini üzerine çekti (Özellikle Martin Luther ve Melanchton’un). Reformcu olarak ün kazanmış olan Martin Luther’in Kopernik’e ve onun fikirlerine yönelik söylediği bir takım sözler vardır;
“İnsanlar Yer’in döndüğünü göstermeye çalışan bir astroloğa inanıyorlar. Bu aptal tüm gökbilim öğretisini tersine çevirmeye çalışıyor, ancak kutsal İncil bize Yer’in sabit olduğunu, Güneş’in Yer çevresinde döndüğünü söylemektedir” -Martin LUTHER
1543 yılında Kopernik öldüğünde kitabı hayat buldu. O mezarında yatarken kitabı dünyayı dolaşmaya başladı fakat 1616’da Kopernik’in kitapları kilise tarafından yasaklandı ve 1882 yılına kadar da yasaklı kaldı. Bu olay da böylece bilim tarihimizde yer etti.
Aşağıda Yer merkezli ve Güneş merkezli evren modellerini inceleyebilirsiniz.
