Halley. Astronomiyle ilgilenin veya ilgilenmeyin mutlaka bu isme kulak aşinalığınız vardır. Halley Kuyruklu Yıldızı adını İngiliz gökbilimci Edmund Halley‘den alır insanlar arasında oldukça popülerdir. İlk gözlemi konusunda farklı görüşler vardır. ESA (European Space Agency)’ ya göre M.Ö 30 MART 239 tarihinde Çinli gözlemciler tarafından gerçekleştirilmiştir.
Halley Kuyruklu Yıldızı yaklaşık 75 yılda bir İç güneş sistemi’ne geri döner. Bu bağlamda aslında bir insan eğer şanslıysa, hayatı boyunca 2 kez Halley’i görebilir. Halley’in son gözlemlendiği tarih 9 Şubat 1986 olarak kayıtlara geçmiştir. Bir sonraki dönüşünün 28 Temmuz 2061 tarihinde gerçekleşmesi ön görülmektedir.
İnsanlar tarihi çağlar boyunca Halley’in tanrı tarafından insanlara bir ceza ya da uyarı amaçlı gönderildiğini düşündüler. Hatta öyle ki 1466 yılında İç güneş sistemine yeniden giren Halley’i gören Avrupalılar Tanrının İstanbul’u yeni fethetmiş olan Türklerin yanında olduğu korkusuna kapıldılar.
Ünlü astronomlar bile Halley Kuyruklu Yıldızını görmek için can atmışlardır. Newton’un bu uğurda hastalandığı söylenir.
Newton, kuyruklu yıldızların Ay’dan uzak olmakla birlikte Satürn’den de daha yakın olduğunu bildirdi. kuyruklu yıldızlar da gezegenler gibi, yansıyan güneş ışığıyla parlamaktaydılar.
“Onları sabit yıldızlar gibi uzakta sananlar çok aldanıyorlar, çünkü öyle olsaydı, Güneş’imizden gezegenlerimizin belirli yıldızlardan aldığı ışıktan fazla ışık almazlardı.”
Newton Kuyruklu Yıldızların’da gezegenler gibi dışmerkezli elips bir yörünge çizerek Güneş etrafında döndüklerine işaret etmiştir.
Bu görüşler Edmund Halley‘i 1531, 1607 ve 1682 yılında gözüken kuyruklu yıldızların 76 yıllık aralıklarla görünen hep aynı kuyruklu yıldız olduğu savına ulaştırdı. Halley 1758 yılında bu kuyruklu yıldızın yeniden yeryüzüne yaklaşacağını söyledi. Gerçekten de 1758 yılında geldi, bu nedenle de ona Halley Kuyruklu Yıldızı adı verildi.
İşin ironik yanı olsa gerek. Edmund Halley, bir nevi kendi keşfettiği Halley kuyruklu yıldızının tekrar dönüp dönmediğini göremeden hayata gözlerini kapattı.
